Author Topic: VOCABULARY OF KUMAONI-GARHWALI WORDS-कुमाऊंनी-गढ़वाली शब्द भण्डार  (Read 118795 times)

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
गढ़वाली                        कुमाउनी                           हिंदी

१६-मरसा                        चू                                  चुवा

१७-तिल                          तील                               तिल

१८-रीखु /गन्ना                 रिखू                             गन्ना


१९-आदु                           आद                            अदरक

२०-हल्दू                           हल्द                           हल्दी

२१-चणा                           चाण                           चना

२२-सुंठा                            सुंठ                            सुंठा

२३-बेथु                             बेथु                            बथुवा

२४-पिंडालू                        पिनाऊ                        पिंडालू

२५-भांग्लू                         भंग                             भाँग

२६-तैल्डू                          तरुड                             तैडू

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
               गढ़वाली शब्दावली


गढ़वाली                                            हिंदी

 १-अछोदो                                       बरामदा

२-ओडल                                       धूल बहरी आंधी

३-ओड़ा                                       फसलों की रक्षा के लिए मचान

४-इज्रान                                      नईकिर्षी योग्य भूमि

५-उपराऊं/उखड                             असिंचित किर्षी भूमि

६-कटुला/कटील                             वनों के मध्य निकिर्ष्ट भूमि

७-कुल्यान्दा                                    सिंचित खेत (सेरा)

८-खरक /मरडा                             वनों मैं भैंसों के ऋतू कालीन भूमि

९-गधेरा                                          कम पानी वाली छोटी नदी

१०-गंग्लोडा                                  नदी मैं पाये जाने वाले गोल पत्थर

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1

गढ़वाली                                            हिंदी



११-गड्डी                                  निचली नदी घाटी

१२-गोट                                खेतों मैं गोबर के किये पशुओं को बांधना

१३-गयुंवाडीसार                            गेंहूँ वाले खेतों का समूह

१४-गंज्याला                                बड़ी मूसल

१५-गाड़                                        पहाडों मैं बहने वाली नदी

१६-घरया                                   ग्रामीण आवासों के निकट

१७-चोपडी                                   चिपचिपी  मिटटी

१८-छाछरो                                   नमी शोसक मिटटी

१९-छोप्न्य्या                              सिंचित खेतों मैं बीज छिटकना

२०-जवाडा                                      जो वाले खेत

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
गढ़वाली                                            हिंदी

२१-भ्विमुंडा                               एक तला घर

२२-खोली                                  घर का मुख्य द्वार

२३-बिच्छा                                 भीतर से लगने वाला लकडी का ताला

२४-ट्वाया                                  पानी से भरे खेत अचानक धंस जाना

२५-डांग                                     निश्किर्य चटान

२६-डांडा                                    उंचा पहाड़

२७-डामर                               हल से जोते हुए मैं बिना जोति हुई भूमि रेखाएं

२८-तप्पड                               पहाड़ की ढलान पर चोरस भूमि

२९-दुख्नडा                                      दो मंजिला मकान

३०-धार                                   पर्वत का सर्वोच्च किनारा 

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
गढ़वाली                                            हिंदी

३१-पंगाणा                                      बसात मैं सिंचित भूमि मैं पानी भर जाना

३२-पांग                                               उपजाऊ जलोढ़ मिटटी

३३-पाख                                        पर्वत का ढाल

३४-फहुनेती                                  फाल्गुन महीने मैं खेतों की जुताई

३५-बगड़                                             नदी का रेतीला तट

३६-बीजवाड                                       पौध

३७-बुणया                                          जंगली भूमि

३८-बिच्ल्या                                    मध्यवर्ती किर्षी भूमि

३९-भ्यानता                                     पत्थरों द्बारा निर्मित अस्थायी पुल

४०-रौली                                         वर्षाकालीन जलस्रोत 
 

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
गढ़वाली                                            हिंदी

४१-सारी                                       खेतों का सनुह (सार )

४२-सिमार                                    दलदली भूमि

४३-सेरा                                        सिंचित किर्शी वाले खेत

४४-सत्याडी सार                             धान वाले खेतों का समूह

४५-स्यूं                                   खेतों की जुटी के समय बनती हुई अस्थायी नालियाँ

४६-साणा                                    पानी से भरे खेतों मैं जुताई करना

४७-डंडयाला                                  उपरितल का अग्र खुला बरामदा

४८-थर्प                                       विशाल प्रस्तर मैं निर्मित बड़ा चबूतरा

४९-पठाल                                  भवन छादय हेतु पत्थर की पट्टियाँ

५०-संगाड                                         दो द्वार -शाखाएं

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
            कुमाउनी सब्दावाली

 
कुमाउनी                     हिंदी रूपांतर

१-आगास                      आकास

२-अतर                         अतोल(जो नदी बाढ़ आने पर तैरी न जा सके)

३-अन्यारी रात                किर्ष्ण पक्ष की रात

४-आई                           सिंचित खेतों का छोटा समूह

५-आगरी                        जंगल या उजाड़ भूमि से खेती योग्य बनाईं गई भूमि

६-इचाल                         सिडिदार खेतों का घाटी की ओरका भाग

७-उकाउ खाड़                  कड़ी चढाई

८-इन्द्रौणी                      इन्द्रधनुश

९-उखार                         शुष्क किर्शी भूमि

१०-कच्चार                      कीचड

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
कुमाउनी                     हिंदी रूपांतर

११-गैर                       गहरा

१२-घराट                    घट/पनचकी
 
१३-गौचर                  चारागाह

१४-घाटा                   उंचा बर्फीला दर्रा

१५-धौंक                   उमस वाली गर्मी

१६-चांठ                   ढल्वी चटानी भूमि

१७-चिलकोई             दोपहर से पूर्व का समय

१८-चूली                       चोटी

१९-चौख्टीय               चार दिशाओं को रास्तों वाला स्थान

२०-चौमास                  चतुर्मास
     

Devbhoomi,Uttarakhand

  • MeraPahad Team
  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 13,048
  • Karma: +59/-1
कुमाउनी                     हिंदी रूपांतर


२१-च्यों                       फफूंद,जैसे कुकुरमुत्ता,मशरूम आदि

२२-छ्युल                      (क्याड़ा) चीड भीमल  की ज्वलन शील लकडी

२३-गंडत                      लगातार वर्षा से बाढ़ आना

२४-ढांड                       ओले

२५-दुवाडी                    (ढुंगा)  पथरीली भूमि

२६-तलाऊं                    नदी के निकट की सिंचित भूमि

२७-दुमाउ                     दो  नालों या नदियों का संगम

२८-नौला                      कम गहरी ऊपर से ढकी हुई बावडी

२९-पणदर                    किसी नदी का प्रवाह छेत्र,उपत्यका या बेसिन

३०-दुरमुर                     उषाकाल से कुछ पहले का समय

एम.एस. मेहता /M S Mehta 9910532720

  • Core Team
  • Hero Member
  • *******
  • Posts: 40,912
  • Karma: +76/-0
Excellent work Dev Bhoomi JI.

I salute to you for this collection
=========================

1.   Bhal (kumaoni)          -    Achha (Good)

2.   Gut (kumoani me)      -    kharab (bad)

3.   Maise  (Aadmi)          -    Aadmi

कुमाउनी                     हिंदी रूपांतर

११-गैर                       गहरा

१२-घराट                    घट/पनचकी
 
१३-गौचर                  चारागाह

१४-घाटा                   उंचा बर्फीला दर्रा

१५-धौंक                   उमस वाली गर्मी

१६-चांठ                   ढल्वी चटानी भूमि

१७-चिलकोई             दोपहर से पूर्व का समय

१८-चूली                       चोटी

१९-चौख्टीय               चार दिशाओं को रास्तों वाला स्थान

२०-चौमास                  चतुर्मास
     

 

Sitemap 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22