Author Topic: Historical Facts Of Uttarakhand - जानिए उत्तराखंड से संबंधित कुछ ऐतिहासिक तथ्य  (Read 24780 times)

एम.एस. मेहता /M S Mehta 9910532720

  • Core Team
  • Hero Member
  • *******
  • Posts: 40,912
  • Karma: +76/-0
नवग्रहध्यानम्॥
श्रीगणेशाय नमः।
अथ सूर्यस्य ध्यानं - त्रिपुरासर्वस्वे प्रत्यक्षदेवं विशदं सहस्रमरीचिभिः शोभितभूमिदेशम्। सप्ताश्वगं सद्ध्वजहस्तमाद्यं देवं भजेऽहं मिहिरं हृदब्‍जे॥
अथ चन्द्रस्य ध्यानं - निःसृतमागमे शङ्खप्रभमेणप्रियं    शशाङ्कमीशानमौलिस्थितमीड्यवृत्तम्। तमीपतिं नीरजयुग्महस्तं ध्याये हृदब्‍जे शशिनं ग्रहेशम्॥
अथ भौमस्य ध्यानं - आगमामृतमञ्‍जर्याम् प्रतप्तगाङ्गेयनिभं ग्रहेशं सिंहासनस्थं कमलासिहस्तम्। सुरासुरैः पूजितपादपद्मं भौमं दयालुं हृदये स्मरामि॥
अथ सौम्यस्य ध्यानं - भैरवतन्‍त्रे सोमात्मजं हंसगतं द्विबाहुं शङ्खेन्दुरूपं ह्यसिपाशहस्तम्। दयानिधिं भूषणभूषिताङ्गं बुधं स्मरे मानसपङ्कजेऽहम्॥
अथ जीवस्य ध्यानं - भैरवतन्‍त्रे तेजोमयं शक्तित्रिशूलहस्तं सुरेन्द्रज्येष्ठैः स्तुतपादपद्मम्। मेधानिधिं हस्तिगतं द्विबाहुं गुरुं स्मरे मानसपङ्कजेऽहम्॥
अथ शुक्रस्य ध्यानं - कुब्‍जिकासर्वस्वे सन्तप्तकाञ्‍चननिभं द्विभुजं दयालुं पीताम्बरं धृतसरोरुहद्वन्द्वशूलम्। क्रौञ्‍चासनं ह्यसुरसेवितपादपद्मं शुक्रं स्मरे द्विनयनं हृदि पङ्कजेऽहम्॥
अथ शनेर्ध्यानं - शुभदमागमामृते नीलाञ्‍जनाभं मिहिरेष्टपुत्रं ग्रहेश्वरं पाशभुजङ्गपाणिम्। सुरासुराणां भयदं द्विबाहुं शनिं स्मरे मानसपङ्कजेऽहम्॥
अथ सैंहिकेयस्य ध्यानं - वामकेश्वर तन्‍त्रे शीतांशुमित्रान्तकमीड्यरूपं घोरं च वैडुर्यनिभं विबाहुम्। त्रैलोक्यरक्षाप्रदंमिष्टदं च राहुं ग्रहेन्द्रं हृदये स्मरामि॥
अथ केतोश्च ध्यानं - तन्‍त्रसागरे लाङ्गुलयुक्तं भयदं जनानां कृष्णाम्बुभृत्सन्निभमेकवीरम्। कृष्णाम्बरं शक्तित्रिशूलहस्तं केतुं भजे मानसपङ्कजेऽहम्॥
॥ इति नवग्रहध्यानं सम्पूर्णम्॥
॥ नवग्रहमन्त्रः॥

श्रीगणेशाय नमः।
अथ सूर्यस्य मन्त्रः - विश्वनाथसारोद्धारे ॐ ह्सौः श्रीं आं ग्रहाधिराजाय आदित्याय स्वाहा॥
अथ चन्द्रस्य मन्त्रः - कालीपटले ॐ श्रीं क्रीं ह्रां चं चन्द्राय नमः॥
अथ भौमस्य मन्त्रः - शारदाटीकायाम् ऐं ह्सौः श्रीं द्रां कं ग्रहाधिपतये भौमाय स्वाहा॥
अथ बुधस्य मन्त्रः - स्वतन्त्रे ॐ ह्रां क्रीं टं ग्रहनाथाय बुधाय स्वाहा॥
अथ जीवस्य मन्त्रः - त्रिपुरातिलके ॐ ह्रीं श्रीं ख्रीं ऐं ग्लौं ग्रहाधिपतये बृहस्पतये ब्रींठः ऐंठः श्रींठः स्वाहा॥
अथ शुक्रस्य मन्त्रः - आगमशिरोमणौ ॐ ऐं जं गं ग्रहेश्वराय शुक्राय नमः॥
अथ शनैश्चरस्य मन्त्रः - आगमलहर्याम् ॐ ह्रीं श्रीं ग्रहचक्रवर्तिने शनैश्चराय क्लीं ऐंसः स्वाहा॥
अथ राहोर्मन्त्रः - आगमलहर्याम् ॐ क्रीं क्रीं हूँ हूँ टं टङ्कधारिणे राहवे रं ह्रीं श्रीं भैं स्वाहा॥
अथ केतु मन्त्रः - मन्त्रमुक्तावल्याम् ॐ ह्रीं क्रूं क्रूररूपिणे केतवे ऐं सौः स्वाहा॥
॥ इति नवग्रहमन्त्रः सम्पूर्णम्॥

॥श्रीनवग्रहस्तोत्र॥
(with meanings)
जपाकुसुमसंकाशं काश्यपेयं महद्युतिम्‌। तमोऽरिं सर्वपापघ्नं प्रणतोऽस्मि दिवाकरम्‌॥ १॥
I pray to the Sun, the day-maker, destroyer of all sins, the enemy of darkness, of great brilliance, the descendent of Kaashyapa, the one who shines like the japaa flower.
दधिशङ्खतुषाराभं क्शीरोदार्णवसंभवम्‌। नमामि शशिनं सोमं शम्भोर्मुकुटभूषणम्‌॥ २॥
I pray to the Moon who shines coolly like curds or a white shell, who arose from the ocean of milk, who has a hare on him, Soma, who is the ornament of Shiva's hair.
धरणीगर्भसंभूतं विद्युत्कान्तिसमप्रभम्‌। कुमारं शक्तिहस्तं च मङ्गलं प्रणमाम्यहम्‌॥ ३॥
I pray to Mars, born of Earth, who shines with the same brilliance as lightning, the young man who carries a spear.
प्रियङ्‌गुकलिकाश्यामं रूपेणाप्रतिमं बुधम्‌। सौम्यं सौम्यगुणोपेतं तं बुधं प्रणमाम्यहम्‌॥ ४॥
 I pray to Mercury, dark like the bud of millet, of unequalled beauty, gentle and agreeable.
देवानां च ऋषीणां च गुरुं काञ्चनसंनिभम्‌। बुद्धिभूतं त्रिलोकेशं तं नमामि बृहस्पतिम्‌॥ ५॥
I pray to Jupiter, the teacher of gods and rishis, intellect incarnate, lord of the three worlds.  हिमकुन्दमृणालाभं दैत्यानां परमं गुरुम्‌। सर्वशास्त्रप्रवक्तारं भार्गवं प्रणमाम्यहम्‌॥ ६॥
 I pray to Venus, the utimate preceptor of demons, promulgator of all learning, he who shines like the fiber of snow-white jasmine.
नीलांजनसमाभासं रविपुत्रं यमाग्रजम्‌। छायामार्तण्डसंभूतं तं नमामि शनैश्चरम्‌॥ ७॥
 I pray to Saturn, the slow moving, born of Shade and Sun, the elder brother of Yama, the offspring of Sun, he who has the appearance of black collyrium.
अर्धकायं महावीर्यं चन्द्रादित्यविमर्दनम्‌। सिंहिकागर्भसंभूतं तं राहुं प्रणमाम्यहम्‌॥ ८॥
I pray to Rahu, having half a body, of great bravery, the eclipser of the Moon and the Sun, born of Simhikaa.
पलाशपुष्पसंकाशं तारकाग्रहमस्तकम्‌। रौद्रं रौद्रात्मकं घोरं तं केतुं प्रणमाम्यहम्‌॥ ९॥
I pray to Ketu, who has the appearance of Palaasha flower, the head of stars and planets, fierce and terrifying.
इति व्यासमुखोद्गीतं यः पठेत्सुसमाहितः। दिवा वा यदि वा रात्रौ विघ्‍नशान्तिर्भविष्यति॥ १०॥
Those who read the song sung by VyAsa, will be joyous, sovereign and powerful, and will succeed in appeasing obstacles, occurring by day or by night.
नरनारीनृपाणां च भवेद्दुःस्वप्ननाशनम्‌। ऐश्वर्यमतुलं तेषामारोग्यं पुष्टिवर्धनम्‌॥
Bad dreams of men, women and kings alike will be destroyed and they will be endowed with unparalleled riches, good health and enhancing nourishment.
गृहनक्शत्रजाः पीडास्तस्कराग्निसमुद्‌भवाः। ताः सर्वाः प्रशमं यान्ति व्यासो ब्रूते न संशयः॥
 All the pain, devastation caused by fire, planets and stars will be of the past, so spoke VyAsa, emphatically.
॥ इति श्रीव्यासविरचितं नवग्रहस्तोत्रं संपूर्णम्‌॥
Thus ends the song of praise of the nine planets composed by VyAsa.

नवग्रह अष्ट एवं चतुर्दल देवता पूजन
॥ नवग्रह देवता पूजन॥
आकृष्णेनाङ्गीरसो हिरण्यस्तुपः सविता त्रिष्टुप्‌ सुर्यावाहने विनियोगः॥ हिरण्ययेन सवितारतेन्‌ देवो याति भुवनानि पश्यन्‌ सूर्याय नमः। सूर्यं आवाहयामि॥ आप्यायस्वेति गौतमः सोमो गायत्रि चन्द्रावाहने विनियोगः॥ ॐ आप्यायस्वसमेतुते विश्वतः सोमवृष्णं भववाजस्यसन्घदे संघदे चंद्राय नमः। चन्द्रं आवाहयामि॥ अग्नि मूर्ध विरूपाङ्गारको गायत्रि अङ्गारकावाहने विनियोगः॥ ॐ अग्निमूर्धादिवः ककुथ्पतिः प्रतिव्यायं आपां रेतांसि जिंवति अङ्गारकाय नमः। अंगारकं आवाहयामि॥ उद्भुद्दद्वं सौम्यो बुधः त्रिष्टुप्‌ बुधावाहने विनियोगः॥ ॐ उद्भुद्दद्वं समनसः सखायः समग्नि विंद्वं बहवः सनीलः दधिक्रामग्नि मशसंच देवीमिंद्रवतो वसनिह्वयेवः बुधाय नमः। बुधं आवाहयामि॥ बृहस्पते घृत्समधो बृहस्पतित्रिष्टुप्‌ बृहस्पत्यावाहने विनियोगः॥ बृहस्पते अथियदर्यो अर्हाद्युमद्विभाति कृतुमज्जनेषु यद्धिदयश्चवास रत प्रजाततदस्मासुद्रविणं देहि चित्रं बृहस्पतये नमः। बृहस्पतिं आवाहयामि॥ शुक्रांते भारद्वाजः शुक्रः त्रिष्टुप्‌ शुक्रावाहने विनियोगः॥ ॐ शुक्रांते अन्यद्य जतन्ते अन्यद्विशुरुषे अहनि दौरिवासि विश्वहिमाया अवसि स्वाध्वो भद्रते पूशन्निहिरातिरस्तु शुक्राय नमः। शुक्रं आवाहयामि॥ शमग्निरिरिंबिरः शनैश्चर उष्णिक्‌ कन्यावाहाने विनियोगः॥ ॐ शमग्निराग्निभिः करश्चन्न तपतु सूर्यः शंवातो वात्वरपा अपसृधः शनैश्चराय नमः। शनैश्चरं आवाहयामि॥ कयानो वामदेवो राहुर्गयत्रि राह्वाहने विनियोगः॥ ॐ कयानाशित्र आभूव दूथि सदावृधः सखा कयाशचिष्टया वृथा राहवे नमः। राहुं आवाहयामि॥ केतुं कृण्वन्‌ मधुश्चंदः केतुर्गायत्रि केत्वावाहने विनियोगः॥ ॐ केतु कृण्वन्‌ केतवे पेशोमर्य आपेशसे समुषड्‌भिरजायतः केतवे नमः। केतुं आवाहयामि॥॥ अष्टदल देवता पूजन॥ ॐ इंद्राय नमः। अग्नये नमः। यमाय नमः। नैऋतये नमः। वरुणाय नमः। वायवे नमः। सोमाय नमः। ईशानाय नमः।॥ चतुर्दल देवता॥ ॐ गणपतये नमः। ॐ दुर्गायै नमः। ॐ क्षेत्रपालाय नमः। ॐ वसोष्पतये नमः। रव्यादि नवग्रह अष्टदल चतुर्दलेषु स्थित सर्वदेवताभ्यो नमः॥ ध्यायामि ध्यानं समर्पयामि। आवाहनं समर्पयामि। आसनं समर्पयामि। पाद्यं समर्पयामि। अर्घ्यं समर्पयामि। आचमनं समर्पयामि। स्नानं समर्पयामि। वस्त्रं समर्पयामि। यज्ञोपवीतं समर्पयामि। गंधं धूपं दीपं समर्पयामि। नैवेद्यं समर्पयामि। मन्त्रपुष्पं समर्पयामि। सकल पूजार्थे अक्षतान्‌ समर्पयामि॥ यस्य स्मृत्याच नाम्नोक्त्या तपः पूजा क्रियादिषु। नूनं संपूर्णतां यादि सद्यो वंदे तमच्युतं॥ (All mistakes in our tapa, puujaa or kriyaa are removed and we are purified by thinking of or uttering the name 'Achyut')
अनया पूजया नवग्रहादि देवता प्रीयताम्‌॥

http://bhagwan.hpage.co.in/

एम.एस. मेहता /M S Mehta 9910532720

  • Core Team
  • Hero Member
  • *******
  • Posts: 40,912
  • Karma: +76/-0
 उत्तराखण्ड : कुछ तथ्य इतिहास के झरोखे से...

प्रस्तुत हैं उत्तराखण्ड की कुछ एतिहासिक घटनायें जिन्हें आप जानना चाहेंगे.
१७२४: कुमाऊं रेजिमेंट की स्थापना.
१८१५: पवांर नरेश द्वारा टिहरी की स्थापना.
१८१६: सिंगोली संधि के अनुसार आधा गड्वाल अंग्रेजों को दिया गया.
१८३४: अंग्रेज अधिकारी ट्रेल ने हल्द्वानी नगर बसाया.
१८४०: देहरादून में चाय के बगान का प्रारम्भ.
१८४१: नैनीताल नगर की खोज.
१८४७: रूड्की इन्जीनियरिंग कालेज की स्थापना.
१८५०: नैनीताल में प्रथम मिशनरी स्कूल खुला.
१८५२: रूड्की मे सैनिक छावनी का निर्माण.
१८५४: रूड्की गंग नहर में सिंचाई हेतु जल छोडा गया.
१८५७: टिहरी नरेश सुदर्शन शाह ने काशी बिश्वनाथ मंदिर का जीर्णोंद्धार किया गया.
१८६० : देहरादून में अशोक शिलालेख की खोज.
नैनीताल बनी ग्रीष्मकालीन राजधानी.
१८६१ : देहरादून, सर्वे आफ़ इंडिया की स्थापना.
१८६५ : देहरादून में तार सेवा प्रारम्भ.
१८७४ : अल्मोडा नगर में पेयजल ब्यवस्था का प्रारम्भ.
१८७७ : महाराजा द्वारा प्रतापनगर की स्थापना.
१८७८ : गढ्वाल के बीर सैनिक बलभद्र सिंह को ’आर्डर आफ़ मेरिट’ प्रदान किया गया.
८८७ : लैन्सडाउन में गढवाल राइफ़ल रेजिमेंट का गठन.
१८८८ : नैनीताल में सेंट जोजेफ़ कालेज की स्थापना.
१८९१ : हरिद्वार - देहरादून रेल मार्ग का निर्माण.
१८९४ : गोहना ताल टूटने से श्रीनगर में क्षति.
१८९६ : महाराजा कीर्ति शाह ने कीर्तिनगर का निर्माण.
१८९७ : कोटद्वार - नजीबाबाद रेल सेवा प्रारम्भ.
१८९९ : काठगोदाम रेलसेवा से जुडा.
१९०० : हरिद्वार - देहरादून रेलसेवा प्रारम्भ.
१९०३ : टिहरी नगर में बिद्युत ब्यवस्था.
१९०५ : देहरादून एयरफ़ोर्स आफ़िस में एक्स-रे संस्थान की स्थापना.
१९१२ : भवाली में क्षय रोग अस्पताल की स्थापना.
मंसूरी में बिद्युत योजना.
१९१४ : गढवाली बीर, दरवान सिंह नेगी को बिक्टोरिया क्रास प्रदान किया गया.
१९१८ : सेठ सूरजमल द्वारा रिषिकेश में ’लक्षमण झूला’ का निर्माण.
१९२२ : गढवाल राइफ़ल्स को ’रायल’ से सम्मानित किया गया, नैनीताल बिद्युत प्रकाश में नहाया.
१९२६ : हेमकुन्ट साहब की खोज.
१९३० : चन्द्रशेखर आजाद का दुगड्डा में अपने साथियों के साथ शस्त्र प्रशिक्षण हेतु आगमन.
देहरादून में नमक सत्याग्रह, मंसूरी मोटर मार्ग प्रारम्भ.
१९३२ : देहरादून मे "इंडियन मिलिटरी एकेडमी" की स्थापना.
१९३५ : रिषिकेश - देवप्रायाग मोटर मार्ग का निर्माण.
१९३८ : हरिद्वार - गोचर हवाई यात्रा ’हिमालयन एयरवेज कम्पनी’ ने शुरू की.
१९४२ : ७वीं गढवाल रेजिमेंट की स्थापना.
१९४५ : हैदराबाद रेजिमेंट का नाम बदलकर "कुमाऊं रेजिमेंट" रखा गया.
१९४६ : डी. ए. वी. कालेज देहरादून में कक्षाएं शुरू हुई.
१९४८ : रूडकी इन्जीनियरिंग कालेज - बिश्वविद्यालय में रूपांतरित किया गया.
१९४९ : टिहरी रियासत क उ.प्र. में बिलय.
: अल्मोडा कालेज की स्थापना.
१९५३ : बंगाल सैपर्स की स्थापना रूड्की में की गई.
१९५४ : हैली नेशनल पार्क का नाम बदलकर जिम कार्बेट नेशनल पार्क रखा गया.
१९५८ : मंसूरी में डिग्री कालेज की स्थापना.
1960 : पंतनगर में क्रिषि एवम प्राद्यौगिकी बिश्वबिद्यालय की आधारशिला रखी गई.
१९७३ : गढवाल एवम कुमांऊ बिश्वबिद्यालय की घोषणा की गई.
१९७५ : देहरादून प्रशाशनिक रूप से गढ्वाल में सम्मिल्लित किया गया.
१९८२ : चमोली जनपद में ८७ कि.मी. में फ़ैली फ़ूलों की घाटी को राष्ट्रीय उद्यान घोषित किया गया.
१९८६ : पिथौरगढ जनपद के ६०० वर्ग कि.मी. में फ़ैले अस्कोट वन्य जीव बिहार की घोषणा की गई.
१९८७ : पौडी गढ्वाल में ३०१ वर्ग कि.मी. में फ़ैले सोना-चांदी वन्य जीव बिहार की घोषणा की गई.
१९८८ : अल्मोडा बनभूमि के क्षेत्र बिनसर वन्य जीव बिहार की घोषणा की गई.
१९९१ : २० अक्तूबर को भूकम्प में १५०० ब्यक्तियों की मौत.
१९९२ : उत्तरकाशी में गंगोत्री राष्ट्रीय उद्यान तथा गोविंद राष्ट्रीय उद्यान की स्थापना.
१९९४ : उत्तराखण्ड प्रथक राज्य के मांग - खटीमा में गोली चली. अनेक ब्यक्तियों की मौत.
: मुजफ़्फ़रनगर काण्ड.
१९९५ : श्रीनगर में आंदोलनकारियों पर गोली चली.
१९९६ : रूद्रप्रयाग, चम्पावत, बगेश्वर व उधमसिंह नगर, चार नये जनपद बनाये गये.
१९९९ : चमोली में भूकम्प. ११० ब्यक्तियों की मौत.
२००० : ९ नबम्बर - उत्तरांचल राज्य की स्थापना

 

Sitemap 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22